آبپاش مخفی‌شونده (اسپرینکلر پاپ‌آپ) هنگام آغاز جریان، از داخل بدنه بالا می‌آید و پس از قطع آب، هم‌سطح خاک یا چمن برمی‌گردد؛ نتیجه‌اش آبیاری یکنواخت، محوطه‌ای مرتب و ایمنی بیشتر برای عبور افراد و دستگاه چمن‌زن است.
آبپاش مخفی‌شونده چیست و چگونه کار می‌کند؟
داخل پوسته‌ی دستگاه یک رایزر فنردار قرار دارد. با رسیدن فشار، رایزر بالا آمده و نازل مطابق الگوی تنظیم‌شده، آب را پخش می‌کند؛ با قطع آب، فنر آن را به داخل بازمی‌گرداند. وجود اورینگ‌ها و فیلتر داخلی جلوی ورود ذرات درشت و به‌هم‌خوردن الگوی پاشش را می‌گیرد. اتصال ورودی عموما ½ اینچ و در برخی روتورها ¾ اینچ است و برای باغچه‌ها، چمن‌زارها، حاشیه معابر و محوطههای مسکونی/تجاری ایده‌آل است.
مزایا و کاربردها
- حفظ زیبایی محوطه: هنگام خاموشی، چیزی روی سطح دیده نمی‌شود.
- ایمنی بالا: مانع گیرکردن پای عابران و تداخل با چمن‌زن میشود.
- صرفه‌جویی در آب: با انتخاب نازل مناسب (اسپری یا روتاری) و تنظیم زاویه‌های ۹۰/۱۸۰/۳۶۰ درجه.
- دوام در فضای باز: بدنه مقاوم به UV، درپوش ضدضربه و فنر ضدزنگ.
- پوشش بهینه فضاهای کوچک تا متوسط: از باغچه‌های ۲۰–۳۰ مترمربع تا چمنهای چندصد مترمربع.
اجزای اصلی و جنس بدنه
- بدنه: پلیمر مهندسی مقاوم در برابر UV و ضربه.
- رایزر و فنر: فولاد ضدزنگ برای حرکت نرم و برگشت مطمئن.
- نازل: ثابت یا قابل‌تنظیم؛ در مدلهای روتاری، پاشش چرخشی با دبی بهینه و نرخ بارش پایین‌تر.
- فیلتر داخلی: جلوگیری از ورود ماسه و ذرات.
- قابلیت‌های تکمیلی: جبران‌کننده فشار (PRS/PC)، چکوالو داخلی برای جلوگیری از تخلیه خط در شیب، درپوش‌های مقاوم به سایش.
انواع آبپاش مخفی‌شونده
- براساس ارتفاع پاپ‌آپ: 5، 10، 15 و 30 سانتیمتر؛ هرچه ارتفاع بیشتر، عبور از میان چمن بلند یا پشت بوته‌ها بهتر.
- براساس نوع نازل:
- اسپری: شعاع کوتاه‌تر، دبی بیشتر؛ مناسب قطعات کوچک و حاشیه‌ها.
- روتاری: شعاع بیشتر با نرخ بارش کم؛ مناسب خاک‌های با نفوذپذیری پایین و فضاهای بازتر.
- ویژگی‌های تکمیلی: بدنه‌های تنظیم‌فشار (برای یکنواختی)، و نسخه‌های دارای چکوالو (برای شیبها).
راهنمای انتخاب
- ابعاد قطعه چمن: شعاع را طوری بگیرید که فاصلهگذاری «سر تا سر» (Head-to-Head) کامل شود.
- نوع نازل و نرخ بارش: در هر زون فقط یک خانواده نازل با نرخ بارش همسان استفاده کنید تا یکنواختی حفظ شود.
- فشار کاری شبکه: برای اسپری‌ها حدود 2–2.5 بار و برای روتاری‌ها حدود 2.8 بار مناسب است؛ فشار متغیر؟ بدنه‌ی تنظیم‌فشار انتخاب کنید.
- شیب و اختلاف ارتفاع: برای جلوگیری از تخلیه ثقلی، بدنه دارای چکوالو داخلی یا نصب چکوالو خطی.
- کیفیت آب: اگر چاه یا آب دارای ذرات دارید، علاوه بر فیلتر مرکزی، فیلتر داخلی نازل را دوره‌ای بشویید.
جدول مشخصات فنی متداول
| ارتفاع پاپ‌آپ | شعاع پاشش (متر) | نوع نازل | زاویه پاشش | دبی (L/min) | فشار کاری (bar) | رزوه اتصال |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 5 سانتیمتر | 2–4 | اسپری | 0–360° | 0.6–8 | 1.5–3 | ½ اینچ |
| 10 سانتیمتر | 2.5–5 | اسپری/روتاری | 0–360° | 0.8–10 | 1.7–3.5 | ½ اینچ |
| 15 سانتیمتر | 3–6.5 | روتاری کم‌مصرف | 0–360° | 0.7–9 | 2–4 | ½ اینچ |
| 30 سانتیمتر | 4–8.5 | روتاری | 0–360° | 1–12 | 2–4.5 | ½ یا ¾ اینچ |
مقادیر فوق بازه‌های رایج بازار هستند و بسته به نازل و شرایط پروژه تغییر میکنند.
نصب و راه‌اندازی (گام‌به‌گام)
- طراحی زون‌ها: هر زون را بر اساس دبی/فشار تقسیم کنید و در هر زون فقط یک نوع نازل همخانواده ببندید.
- خط لوله: از لوله پلی اتیلن با رده فشاری مناسب استفاده کرده و قبل از نصب، شبکه را شست‌وشو دهید.
- اتصال آبپاش: با رایزر انعطاف‌پذیر یا زانویی دنده‌ای به لوله وصل کنید؛ آب‌بندی رزوه‌ها با نوار تفلون استاندارد.
- تراز کردن: لبه‌ی درپوش هم‌سطح نهایی خاک/چمن باشد تا گیر نکند.
- تنظیم نهایی: پس از آب‌بندی، زاویه و شعاع را با پیچ تنظیم نازل یا رینگ تنظیم کنید تا هم‌پوشانی کامل شود.
نگهداری، شست‌وشو و عیب‌یابی
- بازدید فصلی، تمیزکردن فیلتر و نازل‌ها الگوی پاشش را یکنواخت نگه می‌دارد.
- در شبکه‌های پرفشار، بدنه‌های تنظیم‌فشار از مه‌پاشی جلوگیری کرده و یکنواختی را بهتر میکنند.
جدول عیب‌یابی سریع
| نشانه | علت‌های رایج | راه‌حل پیشنهادی |
|---|---|---|
| آبپاش بالا نمی‌آید | فشار ناکافی، فنر ضعیف، چسبندگی به‌دلیل خاک | بررسی فشار پمپ/شیر، تمیزکاری و گریس سیلیکونی، تعویض کیت فنر در صورت نیاز |
| پاشش نامنظم یا لکه‌ای | گرفتگی نازل/فیلتر، زاویه تنظیم نامناسب | خارج‌کردن نازل و شست‌وشو، تنظیم مجدد زاویه و شعاع |
| جمع شدن آب اطراف بدنه | نشتی اتصالات یا اورینگ | محکم‌کاری رزوه، تعویض اورینگ |
| جاری شدن آب بعد از خاموشی | تخلیه شیب خط لوله | استفاده از مدل دارای چکوالو یا نصب چکوالو در پاییندست |
مقایسه با آبپاش ضربه‌ای و پایه‌دار
- ظاهر و ایمنی: مدل مخفی‌شونده دیده نمی‌شود و با چمن‌زن تداخل ندارد؛ ضربه‌ای‌ها روی سطح می‌مانند.
- کارایی آبیاری: روتاری‌های پاپ‌آپ معمولا با نرخ بارش پایین‌تر، یکنواختی بهتری در فشارهای متوسط ارائه می‌دهند.
- نگهداشت: تعویض نازل و فیلتر ساده‌تر است؛ هرچند نصب اولیه دقیق‌تری می‌خواهند.
- هزینه چرخه عمر: اگرچه قیمت اولیه ممکن است بالاتر از مدلهای پایه‌دار باشد، به‌دلیل کاهش خرابی و بهبود راندمان، در بلندمدت اقتصادی‌تر است.
نکات کلیدی برای طراحی حرفه‌ای
- فاصلهگذاری «سر تا سر» را رعایت کنید تا خشک‌ماندگی نداشته باشید.
- برای لبه‌های باریک از نازلهای گوشه‌ای و نواره‌ای استفاده کنید تا آب به پیاده‌رو نریزد.
- در مناطق بادخیز، نازل روتاری با زاویه پرتاب پایین‌تر انتخاب کنید.
- برای آب خام، فیلتر مرکزی ابتدای زون‌ها و شست‌وشوی دوره‌ای فیلتر داخلی را فراموش نکنید.
- زمان‌بندی آبیاری در ساعات خنک (شب/صبح زود) تا تبخیر کاهش یابد.
عوامل موثر بر قیمت
ارتفاع پاپ‌آپ، نوع نازل (اسپری/روتاری)، وجود جبران‌کننده فشار، کیفیت فنر و اورینگ، قطر ورودی، مقاومت به UV و ضربه و خدمات پس از فروش. در پروژه‌های بزرگ، استانداردسازی نازل و زون‌بندی اصولی می‌تواند هزینه تامین و نگهداشت را کاهش دهد.
چرا «سورنا پایپ»؟
- تنوع کامل آبپاش‌های پاپ‌آپ، نازلهای اسپری و روتاری، رایزر، اتصالات، لوله پلی اتیلن و کنترلرها.
- مشاوره فنی رایگان برای سایزبندی و زون‌بندی قبل از خرید.
- ارسال به سراسر ایران با بسته‌بندی ایمن و ارائه پیشفاکتور رسمی.
- تضمین اصالت کالا و پشتیبانی پس از فروش.
پرسش و پاسخ:
چه سایز و ارتفاع پاپآپی برای فضای من مناسب است؟
برای چمنهای معمول، ارتفاع 10 یا 15 سانتیمتر رایج است؛ اگر چمن بلند یا بوته دارید، 30 سانتیمتر انتخاب کنید. شعاع نازل را طوری بگیرید که فاصلهگذاری «سر تا سر» کامل شود و در هر زون فقط یک نوع نازل همخانواده استفاده شود.
چطور از سورنا پایپ خرید کنم و ارسال به کدام شهرها انجام میشود؟
ثبت سفارش با تماس یا پیام (واتساپ/تلفن) انجام میشود، پیشفاکتور صادر و پس از تایید، کالا از طریق پست/باربری ارسال میگردد. سورنا پایپ تمام استانهای کشور را پوشش میدهد و امکان هماهنگی زمان تحویل وجود دارد.
برای محوطههای شیبدار یا اختلاف ارتفاع چه مدلی بخرم؟
مدلهای دارای چکوالو داخلی مانع تخلیه ثقلی پس از خاموشی میشوند و آبافتادگی در پاییندست رخ نمیدهد. در شیبها، نازلهای روتاری کمبارش نیز به کاهش رواناب و یکنواختی پاشش کمک میکنند.